Sąd Najwyższy w uchwale z dn. 27 października 2021 r. sygn. III CZP 56/20 w składzie 3 sędziów rozstrzygnął pytanie prawne dotyczące zbywalności wierzytelności bankowej zabezpieczonej tzw. hipoteką bankową.
Pytanie pojawiło się w sprawie, w której doszło do zbycia wierzytelności bankowej zabezpieczonej hipoteką. Właściciel nieruchomości zabezpieczonej hipoteką nie wyraził zgody na przeniesienie hipoteki. Umowa zbycia wierzytelności bankowej zabezpieczonej hipoteką została zawarta przed dniem 7 marca 2019 r., natomiast wniosek o ujawnienie przeniesienia hipoteki został złożony po tej dacie, czyli po wejściu w życie nowelizacji. Sąd Okręgowy powziął wątpliwości, czy w tej sytuacji brak zgody właściciela stanowi przeszkodę do dokonania wpisu, które zawarł w pytaniach prawnych do Sądu Najwyższego:
- „Czy w przypadku zbycia wierzytelności bankowej zabezpieczonej hipoteką brak pisemnej zgody właściciela nieruchomości na przeniesienie hipoteki stanowi przeszkodę do dokonania wpisu w rozumieniu art. 6269 k.p.c. w sytuacji, gdy umowa zbycia wierzytelności bankowej zabezpieczonej hipoteką została zawarta przed dniem 7 marca 2019 roku, zaś wniosek o ujawnienie przeniesienia hipoteki został złożony po tej dacie.
- W przypadku odpowiedzi przeczącej na pytanie pierwsze, czy w postępowaniu wieczystoksięgowym dopuszczalne jest obalenie domniemania zgodności wpisu z rzeczywistym stanem prawnym w odniesieniu do wpisu o charakterze konstytutywnym?”
Sąd Najwyższy podjął uchwałę, że „W stanie prawnym obowiązującym przed zmianą art. 95 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe, dokonanej ustawą z dnia 17 stycznia 2019 r. o zmianie ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2019 r., poz. 326), ujawnienie w księdze wieczystej przeniesienia hipoteki w związku ze zbyciem wierzytelności bankowej wymagało zgody właściciela nieruchomości tylko wtedy, gdy przewidziano ją w oświadczeniu o ustanowieniu hipoteki”.
Z powyższego wynika, że zgoda była wymagana w momencie obowiązywania przepisów sprzed nowelizacji tylko wówczas gdy była wyraźnie przewidziana w oświadczeniu dotyczącym ustanowienia hipoteki.