Sąd Najwyższy na skutek złożonego przez Rzecznika Finansowego wniosku w dniu 22 lipca 2020 r. podjął uchwałę w sprawie o sygn. III CZP 31/19, zgodnie z którą Poszkodowany, który doznał uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, może domagać się na podstawie art. 444 §1 k.c. odszkodowania z tytułu kosztów opieki sprawowanej nad nim nieodpłatnie przez osoby bliskie.
W uzasadnieniu ww. uchwały podkreślone zostało, iż z bezpłatnej formy opieki korzystają często osoby niezamożne, których nie stać na jej opłacanie. Okoliczność korzystania z opieki osób bliskich nie powinna zatem prowadzić do zmniejszenia zakresu zobowiązania odszkodowawczego sprawcy szkody. Wskazane zostało, iż trudno byłoby uznać za sprawiedliwe rozwiązanie różnicujące sytuację prawną poszkodowanych w zależności od tego, czy stać ich było na skorzystanie z odpłatnej opieki, czy też nie. SN podkreślił, iż przeciwne stanowisko mogłoby doprowadzić do zawierania fikcyjnych umów z bliskimi o odpłatne świadczenie opieki jedynie w celu wykazania faktycznie poniesionych z tego tytułu wydatków.
W podjętej uchwale SN przypomniał również, iż Zakres odpowiedzialności deliktowej za szkodę majątkową na osobie, będącą następstwem uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, został – z uwagi na jej szczególny charakter – doprecyzowany przez ustawodawcę w art. 444 § 1 k.c.; objęto nim – co podkreślono w powołanym przepisie – „wszelkie wynikłe z tego powodu koszty”, pochylając się jednocześnie nad definicją pojęcia kosztów Koszt to nie tylko suma pieniędzy wydatkowana na kupno lub opłacenie czegoś, nakład na określony cel, ale również cena, wartość czegoś. Natomiast opieka ma wymierna wartość ekonomiczną nawet wtedy, gdy była sprawowana nieodpłatnie.
Wyniki wykładni językowej, systemowej oraz celowościowej skłaniają do wniosku, że art. 444 § 1 k.c. może stanowić podstawę zasądzenia odszkodowania obejmującego koszty opieki nad poszkodowanym, które nie zostały przez niego faktycznie poniesione z uwagi na to, iż opieka ta była sprawowana nieodpłatnie przez osoby bliskie.