Z uwagi na specyfikę postępowania upadłościowego typowe sposoby zabezpieczenia roszczeń przewidziane przez procedurę cywilną mogą okazać się nietrafione. Dlatego ustawodawca przewidział dedykowane m.in. dla postępowania w przedmiocie ogłoszenia upadłości mechanizmy zabezpieczenia majątku dłużnika. Na czele tych instrumentów stoi chyba najczęściej stosowany środek zabezpieczenia w postaci ustanowienia tymczasowego nadzorcy sądowego.
Istota tej instytucji przewidziana została w art. 38a prawa upadłościowego, zgodnie z którym dłużnik po ustanowieniu tymczasowego nadzorcy sądowego jest uprawniony do dokonywania wyłącznie czynności zwykłego zarządu. Na dokonanie czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu wymagana jest zgoda tymczasowego nadzorcy sądowego, i to pod rygorem nieważności. Zgoda ta może zostać udzielona również po dokonaniu czynności w terminie trzydziestu dni od jej dokonania. Ma to przeciwdziałać podejmowaniu przez dłużnika jakichkolwiek czynności utrudniających późniejszą egzekucję uniwersalną w ramach postępowania upadłościowego prowadzonego przez syndyka, a także uniemożliwiać ew. uciekanie z majątkiem przez dłużnika. Inna czynność, niż bieżące zarządzanie przedsiębiorstwem przez dłużnika, rodzajowo lub kwotowo wykraczająca poza czynności zwykłego zarządu, bez zgody nadzorcy jest z mocy prawa nieważna. Oznacza to, że dłużnik nie może wyzbywać się istotnych elementów swojego majątku, zaciągać znaczących zobowiązań lub też podejmować innych czynności, które nie są zaliczane do codziennych czynności zarządczych w firmie.
Dalej idącym środkiem zabezpieczenia mającym na celu ochronę majątku dłużnika z punktu widzenia interesów wierzycieli, jest przewidziany art. 40 prawa upadłościowego zarząd przymusowy. Ten bardziej dotkliwy środek zabezpieczenia, przewidujący całkowite pozbawienie dłużnika zarządu swoim majątkiem, stosuje się, gdy zachodzi realna obawa, że dłużnik będzie ukrywał swój majątek lub w inny sposób działał na szkodę wierzycieli, a także gdy dłużnik nie wykonuje poleceń tymczasowego nadzorcy sądowego.
Sąd może stosować także inne środki zabezpieczenia, przewidziane prawem (art. 40 ust. 1). Katalog w tym zakresie pozostaje otwarty. Niemniej jednak ustanowienie tymczasowego nadzorcy sądowego lub zarząd przymusowy to środki najbardziej skuteczne, po które stosunkowo często sięga się wobec dłużnika, co do którego zachodzi obawa, iż jego działania mogą prowadzić do pokrzywdzenia wierzycieli.